یکی از پر مصرف ترین محصولات غذایی ، استفاده از لبنیات میباشد که در بسته بندی های متنوع و گوناگون عرضه میشود.تنوع این محصولات باعث شده که امروزه این شاخه از صنایع غذایی ، به یکی از قطب های تولید و درآمد زایی تبدیل شود.علاوه بر کیفیت و بهداشتی بودن ، بسته بندی این محصولات نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.در این مقاله سعی داریم توضیح مختصری در زمینه بسته بندی و سیل کردن محصولات لبنی ارائه دهیم.
انواع بسته بندی در لبنیات :
الف) بسته بندی پاکتی از جنس پلی اتیلن یا نایلون
یکی از متریال پرکاربرد و ارزان قیمت جهت بسته بندی انواع لبنیات ، استفاده از این پاکت ها میباشد. در عین ارزان بودن، کیفیت و استحکام قابل قبول این نوع بسته بندی باعث شده که کارخانجات تولید کننده ابنیات نوچه ویژه ای به این مدل بسته بندی داشته باشند. شیرها و دوغهای پاکتی جمله نمونه های این بسته بندی میباشند.
ب)ظروف یکبارمصرف
برخی از محصولات لبنی (عمدتا جامد) قابلیت این را دارند که درون ظروف یکبار مصرف بسته بندی شوند سپس دهانه ظرف توسط یک آلومینیوم به وسیله حرارت پلمپ می شود. بسته بندی پنیر و ماست میتوانند اینگونه باشد.
ج) پاکت مقوایی لمینیت شده با آلومینیوم و پلی اتیلن
برای بسته بندی برخی از محصولات لبنی مانند انواع خامه و شیر، از این مدل بسته بندی استفاده میشود. در این روش لایه لمینیت شده مقوا از طریق گرما به به هم دوخته میشود و در نهایت یک ظرف مقوایی به شکل مکعب مستطیل ایجاد میشود.
د)انواع ظروف یا بطری های پلاستیکی و شیشه ای درب دار
یکی دیگر از پرکاربردترین مدل های بسته بندی لبنیات استفاده از ظروف پلاستیکی یا شیشه ای میباشد. بطری های پلاستیکی که میتوانند از جنس پت،پلی اتیان،پ پ یا … باشند گزینه بسیار مناسبی برای بسته بندی شیریا انواع نوشیدنی های لبنی میباشد.همچنین از بطری های شیشه ای نیز میتوان برای بسته بندی انواع شیر استفاده کرد. برای بسته بندی ماست در حجم بیشتر از ظرف های پلی اتیلن استفاده میشود. به طور کلی استفاده از این مدل برای بسته بندی انواع محصولات لبنی کاربرد دارد.
سیل کردن
تقریبا تمام محصولات لبنی احتیاج به پلمپ و آب بندی دارند. سیل کردن این فرآورده ها، به جز جلوگیری از ریزش از آن جهت حائز اهمیت است که پلمپ روی دهانه ، مانع از ورود آلودگیهای محیطی به محتوی داخل بسته بندی میشود. این امر کمک بسیار زیادی به ماندگاری محصولات و بهداشتی بودن آنها میکند.
برای مثال دو بطری مشابه حاوی شیر را در نظر بگیرید. یکی از بطریها دارای سیل و دیگری بدون سیل میباشد.
به نظر شما کدام بطری استاندارهای لازم جهت عرضه و رقابت در بازار را دارد ؟
قطعا محصول دارای سیل اطمینان خاطر بیشتری برای مصرف کننده ایجاد میکند
از آنجا که در فرآورده های لبنی، عمده تولیدات به شکل مایع میباشند امکان ریزش محتوی درون بسته بندی بسیار زیاد است. لذا از دیگر موارد مهم بودن سیل، جلوگیری ازریزش حین جابجایی و حمل ونقل میباشد.
سیل کردن
با توجه متنوع بودن بسته بندی های فرآورده های لبنی، روش های مختلفی برای سیل کردن آنها وجود دارد. یکی از پرکاربردترین روشها استفاده از سیل القایی برای سیل کردن محصولاتی هستند که دارای درب هستند. جنس ظرف بسته به نوع محصول میتواتد پلاستیکی با شیشه ای باشد. ظروف پلاستیکی مورد استفاده در این شاخه از صنایع غذایی شامل پت،پلی اتیلن،پ پ ، پلی استر و… میباشد.
مطابق با توضیحات گذشته، ابتدا واشر سیل متناسب با قطر درب و جنس ظرف درون درب جایگذاری میشود. پس از بسته شدن درب، محصولات از طریق یکی از دستگاه های سیل القایی میتوانند پلمپ و آب بندی شوند. سیل القایی به عنوان سریع ترین روش در بین متدهای سیل قابلیت سیل کردن تا 15000 عدد بطری یا ظرف را در ساعت دارد. از جمله کارخانجاتی که محصولات آنها توسط دستگاه های شرگت تکسان پلمپ و سیل میشود میتوان کارخانجاتی مانند دامداران، میهن،کاله،پگاه و … را نام برد.
